Oprócz umów zawartych na podstawie stosunku pracy, strony mogą skorzystać z innych form zatrudnienia, opartych na przepisach Kodeksu Cywilnego są to tak zwane umowy cywilnoprawne. Zatrudnianie pracowników na podstawie umów cywilnoprawnych jest zdecydowanie tańszym i prostszym rozwiązaniem dla pracodawców.
Wyróżnić można dwie główne umowy:
- zlecenie,
- o dzieło.
Umowy cywilnoprawne najczęściej stosuje się w momencie, w którym jednostka nie planuje zatrudniać pracownika, a zależy jej na wykonaniu określonych czynności czy zadań.
Umowa zlecenie jest umową o wykonanie określonych czynności (informacje na temat umowy zlecenie można znaleźć w art. 734 – 751 Kodeksu Cywilnego). W jej ramach zleceniobiorca zobowiązuje się do ich zrealizowania. Forma ta nazywana jest również jako umowa starannego działania, gdyż zleceniobiorca nie odpowiada za osiągnięty efekt, powierzone zadanie wykonuje najlepiej jak potrafi.
Umowa o dzieło jest umową o wykonanie „dzieła” (informacje na temat umowy zlecenie można znaleźć w art. 627 – 646 Kodeksu Cywilnego). Dzieło musi być wyraźnie określone i mieć charakter przynajmniej częściowo materialny. W przeciwieństwie do umowy zlecenie, w umowie o dzieło zleceniobiorca odpowiada za osiągnięty efekt i na jego podstawie określa się wysokość zrealizowanej czynności. Ważne jest to, aby zleceniodawca i zleceniobiorca współpracowali na każdym etapie wykonywania dzieła.